BRATUTTI, Vinko, † oko 1680, Dubrovčanin, sin pučanina Bartola i majke Ane rođ. Barsiza. Boravio je u mladosti na blizom Istoku, gdje je stekao temeljito znanje turskoga i arapskog jezika. Bio je u Beču tumač turskoga jezika kod cara Ferdinanda III., a iza toga do svoje smrti u istom svojstvu u Madridu na dvoru kralja Filipa IV., koji ga je usto upotrijebio u diplomatskoj službi i trajno mu iskazivao veliko i zasluženo povjerenje. Oženio se u Madridu španjolskom plemkinjom Franciscom Hortez de Sarate. Appendini bilježi, da je njegovo potomstvo živjelo u Španjolskoj još na početku 19. st.

B. je preveo iz turskog na talijanski jezik glasovito povijesno djelo Sa’d ed-Din (Hodža Efendi) Tag ül-tevarach, kojega je prvi dio tiskan u Beču 1649 pod natpisom: Chronica dell’origine e progressi della casa Ottomana. Composta da Saidino Turco. Parte prima. Nella quale si contiene la vita, li costumi, e le guerre de’ primi cinque Rè Ottomani, ciò è d’Osmano d’Orhano, d’Amurate di Baiasete (oltre la vita, e le guerre d’Isa Celebi, d’Emir Suleimano e di Musa Celebi) e di Muhamete. Tradotta da Vincenzo Bratutti Raguseo, Interprete della Sacra Cesarea Maestà di Ferdinando Terzo (Vienna, Matt. Rictio, 1649). Ovaj je dio izašao troškom cara austrijskog, kome je bio posvećen, a koji ga je tom prilikom odlikovao dragocjenim zlatnim lancem, koji je kasnije darovao prvostolnoj crkvi dubrovačkoj. Drugi dio toga djela izašao je 1652 u Madridu s posvetom kralju Filipu IV. U predgovoru najavio je prevodilac i zaključni treći dio, ali ga zbog poteškoća dobave izvornog teksta nije mogao dovršiti, kako je to poznije spomenuo.

B. je preveo na španjolski jezik, po jednom turskom prijevodu, i Bidpajevo političko-moralno ogledalo. Ovaj je njegov prijevod, tiskan u dva dijela u Madridu 1654 i 1658, izašao pod natpisom: Espejo politico, y moral, para principes, y ministros, y todo genero de personas. Traducido de la lengua turca en la castellana. Por Vicente Bratuti Raguseo, interprete de la lengua turca, de Felipe quarto el grande rey de las Espanas. Kako je u predgovoru označeno, da turski prijevod potječe od jednog turskog učenjaka iz doba Sulejmana Velikog, iz perzijskog i arapskog, to se drži, da je prevodilac bio Abdalvâsi Alîsî († 1543). Prijevod Bratuttijev ukrašen je njegovom slikom, koju je po naravi risao i u bakar rezao (1652) bečki umjetnik Elias Wideman (E. Wideman ad Vivum delin: et sculpsit).

U već poodmaklim godinama života tiskan je usto i njegov prijevod povijesti novog Misira Ta’ rich — i Misr — i gedid turskog pisca Salih Gelila na španjolski jezik: Anales de Egipto en que se trata de la casas mas principales que han sucedido desde el principio del mundo hasta de sien anos a esta parte. Traducidos por V. Bratutti Raguseo. Madrid 1678.

LIT.: Appendini, Notizie istorico-critiche sulle Antichità, Storia e Letteratura de’Ragusei, Dubrovnik 1803; Babinger, Die Geschichtschreiber der Osmanen, Leipzig 1927; Der Islam, XII., Berlin 1922.