ACCIAIUOLI, firentinska porodica podrijetlom iz Ber gama.

1. Donato A., * 1429, † 1478, talijanski književnik, humanist, govornik, političar. Prevodio je na latinski djela grčkih klasika (na pr. Aristotela, Plutarha) i na talijanski Hi storia florentina od Leonarda Aretina (1476).

LIT.: A. Segni, Vita di D. A., Firenze 1841; A. Della Torre, Storia dell’Accademia platonica in Firenze, Firenze 1902; E. Santini, Firenze e i suoi oratori nel Quattrocento, Palermo 1922. M. D-ić.

2. Filippo A., * 1637, † 1700, talijanski književnik, autor drama za muziku. Jedan njegov libreto, Damira placata (1680), prepjevao je Antun Gleđević u svojoj drami Damira smirena.

LIT.: M. Deanović, Die Übersetzungen des Anton Gleđević, Archiv für slawische Philologie, XXXVI., 1916; F. Fuà, L’opera di Filippo Acciaiuoli, Fossombrone 1921. M. D-ić.

3. Niccolò A., * 12. IX. 1310, † Napulj 8. X. 1366, koji je kao pokrovitelj umjetnosti dao blizu Firence sagraditi prekrasnu Certosu di Val d’Ema. Bio je najprije trgovac, onda vojskovođa i senešal napuljskog kralja. Stekao je velike posjede u Apuliji i Grčkoj. Njegovi su potomci vladali u Grčkoj kao vojvode Atene, Tebe i Korinta do provale Turaka 1463.

4. Zenobij A., * 25. V. 1461, † 27. VII. 1519, dominikanac, drug Savonarolin i prijatelj kardinala Giovannia Medici, koji ga kao papa Leon X. pozove za knjižničara vatikanske knjižnice. Tu je sastavio prvi registar tajnog arhiva.

LIT.: L. Tanfani-Centofanti, Niccolò Acciaiuoli, Firenze 1863; G. Tizaboschi, Storia della letteratura italiana, 4. izdanje, Milan 1833, str. 130 i 234. U.