ALOJ (Aloë), biljni rod por. ljiljana (v.), obuhvaća do stotinu pretežno stepskih biljaka, kod kojih je stabljika često vrlo skraćena, rjeđe produžena i poput drveta ili grma razvijena. Produženi i zašiljeni, na rubu bodljikavo nazubljeni listovi su vrlo debeli i mesnati te najčešće zbijeni i u ružici smješteni. Gornji se (vrlo često razgranjeni) dio stabljike završava produženim cvatovima cjevastih ili zvončastih cvjetova crvenkastožute boje. Najviše ima aloja u suhim i stepskim krajevima južne Afrike (Kapska zemlja). Neki dolaze i dalje na sjeveru, pa čak i u sredozemnom području. Mnogi se aloji uzgajaju kao ukrasne biljke. Često su napadno slični agavama, od kojih se razlikuju građom cvijeta (→ jednosupnice). Neke se vrste iskorišćuju za dobivanje oficinalnog aloja (succus Aloes induratus), osušenog alojeva soka, koji se sakuplja rezanjem biljaka, osobito vrste A. ferox Miller. Aloju su srodni rodovi Kniphofia, Haworthia i dr., koji se katkad uzgajaju u vrtovima. F. K-n.

Ukuhani sok od nekih vrsta aloja dolazi u komadićima različne veličine; boje je tamnosmeđe (Aloe hepatica) ili jasnije smeđe (Aloe lucida) na zelenkastu, mirisa odvratna, a okusa veoma gorka. Trgovačke vrste jesu: 1. južno-afričke, 2. srednjo-američke, 3. istočno-indijske. Djelatne su tvari: različni antrahinonski (grč. antrachinon »međuprodukti mnogih boja«) derivati, nešto slobodni, a nešto kao glikozidi, smola i neki drugi nama još nepoznati kemijski spojevi, koji svi djeluju purgativno, i aloëtin, gorka amorfna tvar. Služi kao purgativ za čišćenje, kod jake obstipacije (zapora), a u malim dozama i kao stomahik, na pr. kod anemije. A. V.