DE LOLLIS, Cesare, * Casalincontrada (Chieti, Abruzzi), 14. IX. 1863, † Casalincontrada 25. IV. 1928, talijanski romanist i kritik. Bio je profesor romanske filologije na sveučilištu u Genovi (1891) i u Rimu (1905); u svjetskom ratu ide kao dobrovoljac na austrijsku frontu u 52. godini života. Raznolična su polja njegova rada: bavi se talijansko-španjolskim studijama, izdaje s raspravama kritička izdanja starih talij. književnika i provansalskih tekstova (Romania XVIII., 1889), proučava narječje Abruzza (Archivio glottologico ital. XII. 1892, Miscellanea Ascoli, 1896), jezik i stil nekih književnika, stari talij. jezik (Bausteine Mussafia, 1905), neke domaće i strane pisce i književne pojave. U časopisu La Cultura, koju uređuje preko 20 godina sve do smrti, znalački se zalaže za trajne književne vrijednosti, za ozbiljnu kritiku širokih vidika, za obnovu poštivanja tradicije, na kojoj se izgrađuju novi pogledi i u književnosti i u životu. Radi ujedno i na povijesnim i na kritičkim pitanjima, ali uvijek oštroumno odvaja jedne od drugih. U previranju talij. kritike D. L. je osebujan, ali se približuje idealističkom Croceovu pravcu, te je mnogo utjecao na razvoj dubljega gledanja na pjesničko stvaranje u Italiji. Zato se D. L. smatra kao jedan od najznačajnijih talijanskih kritika na početku 20. st. U svojoj reviji La Cultura (1924-26) objavljuje također desetak članaka A. Cronie, u kojima on daje pregled hrvatske književnosti od početka do naših dana.
BIBL.: Dei raddoppiamenti postonici, Studii di filologia romanza I., 1884; Scritti di C. Colombo I.—II., Rim 1892—94; C. Colombo nella leggenda e nella storia, 3. izd. Rim 1923; Vita e poesie di Sordello di Goito, Halle 1896; Sul canzoniere di Chiaro Davanzati, Turin 1898; Gerardo Hauptmann e l’opera sua letteraria, Firenca 1899; Saggi di letteratura francese, Bari 1920; Testi romanzi per uso delle scuole, Rim 1920 i 1927; Crusca in fermento, Firenca 1922; Cervantes reazionario, Rim 1924; Chi cerca trova, ovverosia colui che cercò l’Asia e trovò l’America, Rim 1925; A. Manzoni e gli storici liberali francesi della Restaurazione, Bari 1926; Reisebilder ed altri scritti, a cura di B. Croce, Bari 1929; Saggi sulla forma poetica ital. dell’Ottocento, a cura di B. Croce, Bari 1929.
LIT.: B. Migliorini, Bibliografía degli scritti di C. D. L., La Cultura, N. S., 1928; L. Tonelli, Alla ricerca della personalità II., Catania 1929; C. Sgroi, Saggi e problemi di critica letteraria, Catania 1932; G. De Robertis, Saggi, Firenca 1939.M. D-ić.