A - Elektrika (Svezak I - Svezak V)
A  B  C  Č  Ć  D    Đ  E 
Prelistajte enciklopediju
Natuknica: Aldobrandeschi
Svezak: 1
Stranica: 197
ALDOBRANDESCHI, tal. feudalna porodica, jamačno germanskog (langobardskog) podrijetla, što dokazuje ime Ildebrando (isp. staronjemački Hildebrand »bojni mač«), koje u toj porodici obično prelazi od oca na sina, štoviše, katkada se tako zovu i po dva brata (mlađi Ildebrando Novello). Oko g. 1000 bili su se A. učvrstili u gorovitom kraju Amiata i S. Fiora, a vlast im se protezala sve do Pise i Puglie. Toskanska maremma nazivala se grofovijom A. (Contado aldobrandesco). Ta se visoravan spuštala prema Tirenskom moru s malim uzvisinama i niskim močvarnim primorjem, koje je istom u najnovije vrijeme isušeno. Područje je rodilo žitom, obilovalo stokom, a nalazilo se u njemu i rudnika srebra i željeza. Od istoka prema zapadu presijecala ga je cesta između Orvieta i Orbetella. A. i gradska komuna Orvieta bile su najveće sile toga kraja, ali su A. s vremenom oslabili razdijelivši osobito iza g. 1216 svoj porodični posjed na grane di Cetona, di Montorio i viskonta di Campiglia. A. su u političkim borbama obično pristajali uz gibeline, t. j. podupirali careve iz porodice Hohenštaufovaca, ali pod pritiskom Orvieta katkada i gvelfe, koji su pobijali politiku rimsko-njemačkih careva. S pomoću A. osvojio je car Fridrik II. g. 1240 veliki dio Toskane. Od polovice 13. st. propada porodica A., jer su se stale jačati gradske komune onoga kraja. Već je g. 1216 grof Ildebrando A. bio prisiljen da prepusti jedan dio porodičnih posjeda gradu Orvietu, štoviše, on je cijelu grofoviju ostavio oporučno tome gradu, ako bi umro bez potomaka. Zato bukne rat između njega i mlađe mu braće, i tako je došlo do diobe grofovije na više grana porodice A. Zbog neprestanih razmirica stradavala je zemlja i tranzitna trgovina velikih komuna. Osobito nasilan bio je grof Omberto A., tako da su ga Sijenci dali umoriti. Dante ga spominje u Infernu. Porodično imanje grofovske grane di Cetona dospjelo je 1250 pod vlast grada Orvieta. A. di Montorio pali su 1356 pod Sienu. Viskonti di Campiglia podupirali su patarene i bili ozloglašeni kao vitezovi otimači. Pod kraj 14. st. izumire porodica A., a oko 1400 nestaje u ispravama i oznaka »Contado aldobrandesco«. Na području grofovije A. razvila se kasnije vojvodina (ducato) di Castro porodice Farnese, iz koje je potekao papa Pavao III. (1534—49).